کاشی و سرامیک یکی از محصولات خاک رس هستند. کاشی های سرامیکی سطوح مکانهای بهداشتی در داخل منازل و همچنین بیمارستان ها را به صورت فراگیر در بر می گیرد امروزه به علت تنوع در مقاومت لعاب در محیط های شیمیایی مختلف و فضاهایی مانند کارخانجات دارای محیط شیمیایی و یا آزمایشگاهها ، کاشی یکی از مصالح مورد مصرف کاشی کارها است.
سرامیک کار در سرامیک کاری و کاشی کاری سطوح ممکن است لعابدار و یا بدون لعاب، لعاب کاشی ها در انواع مختلف در دسترسند لعاب مات ، نیمه براق ، براق سفید یا رنگی و گلدار. همچنین خشت کاشی نیز در ابعاد اشکال و فرم های متنوع دارای سطحی صاف یا برجسته ، زبر یا طرح داراست که بر حسب مورد و محل مصرف انتخاب می شوند.
سرامیک های موزاییکی نیز نوعی سرامیک هستند که از قطعاتی به اشکال هندسی و کوچک که به صورت شبکه ای بر روی ورقه از کاغذ کرافت مخصوص در کنار هم قرار گرفته اند، تشکیل می شوند ( مانند کاشی های استخر )
در بعضی موارد برای چسباندن کاشی و سرامیک از چسبهای خمیری مخصوص استفاده می کنند . از این چسبها بیشتر بر روی دیوارهای بتنی و یا گچی استفاده می شو . این مواد معمولاً در مقابل آب و اسید و مواد نفتی مقاومند
خدمات کاشی کاری و سرامیک کاری و موزاییک
سرامیکهای موزاییکی نوعی سرامیک ریز لعاب دار یا بدون لعاب اند که در نقش ها و رنگهای متنوع ساخته شده و ضخامت آن تا شش میلیمتر و متغیر است و با ورقه کرافت چسب دار به اندازه ۵x600x300 میلیمتر پهلوی یکدیگر قرار داده می شوند . شکل سرامیکهای ریز مربع مستطیل یا چند گوش است و برای فضاهای مرطوب مناسبند ولی در مکانهایی که امکان لیز خوردن وجود دارد از انواع نقش دار استفاده می شود . لعاب سرامیک های موزاییکی براق یا کدر است این نوع سرامیک را از طرف ( نما روی کاغذ چسبانده و آماده نصب کرده اند) پس از نصب و خودگیری سرامیک روی سیمان کاغذ را خیس کرده و ورقه روی آن را به راحتی کنده و آماده ی بندکشی می شود.
زیرسازی
ابتدا دیوار را از مصالح بنایی قبلی تمیز نموده و پس از آماده کردن و خیس نمودن، خود گیری و جذب آب ، بر حسب مورد و محل مصرف در اجرای سرامیک کاری، سطح دیوار باید از نظر تراز، شاقول و قائم بودن زوایا، دقت زیادی به کاررود و هنگام استفاده از اندود سیمان که با سایر ملات ها به خصوص گچ و خاک و کاهگل چسبندگی ندارد باید دقت شود که دیوار قبلاً به کمک ملات سیمان ساخته و یا اندود شده باشد. با اجرای زیرسازی دیوار آماده سرامیک کاری می باشد.
اصول ایمنی و حفاظت در نصب سرامیک
خدمات کاشی کاری توسط کاشی کار در نصب کاشی و سرامیک می بایستی اصول ایمنی و حفاظتی به خصوص در کف سازی رعایت گردد. قبل از نصب می بایستی سطح مورد نظر تراز و شاقول شده تا هنگام نصب سرامیک پستی و بلندی ایجاد نگردد. چون سرامیک را در کف نیز اجرا می نمایند بایستی سطوح کار یکنواخت بوده و در جاهایی که مرطوب است مانند فضای استخرها باعث گیر کردن پا و سر خوردن در هنگام راه رفتن نگردد.
اصول نصب سرامیک
زیرسازی سرامیک عبارت است از یک قشر ملات ماسه سیمان ( ماسه سیمان ۱:۶ یا ۱:۵ به ضخامت متوسط ۲ سانتیمتر زیرسازی با احتساب افت، ۷ لیتر در مترمربع است.
فاصله بین قطعات سرامیک ۲ تا ۵ میلیمتر و عموماً بطور متوسط ۳ میلیمتر است که این بندها به وسیله دوغاب پر می شود.
فرورفتگی سرامیک در داخل ملات برابر یک میلیمتر است. برای پر کردن بندها از دوغاب سیمان و پودر سنگ استفاده می شود. دوغاب مصرف شده برای بندکشی، همواره بیشتر از حجم فضای خالی است، زیرا مقداری از دوغاب روی سطح سرامیک باقی مانده پاک شده و مصرف مجدد ندارد. حجم دوغاب مصرفی برای سرامیک کاری با احتساب دور ریز به میزان یک لیتر در هر مترمربع پیشنهاد می شود. پر کردن فواصل سرامیکها با دوغاب باید حداقل ۲۴ ساعت پس از نصب سرامیک صورت پذیرد پس از آنکه دوغاب سفت شد، باید آنرا بوسیله پارچه مرطوب از سطح سرامیک پاک نمود.
ملاتی که برای نصب سرامیک لازم می باشد تشکیل شده از پودر سنگ و سیمان معمولی که مقدار نسبت ترکیب آن به یکدیگر ( ۱ به ۳) مخلوط می گردد . که یک پیمانه سیمان و سه پیمانه خاک سنگ و مقداری آب به آن اضافه می نمایند و سپس مخلوط را بهم زد. تا آماده و بطور یکنواخت بر روی کار می کشند و کادر سرامیک را از پشت بر روی آن می چسبانند و با کف تخته مالیه یا با ماله معمولی جهت یکنواخت شدن بر روی آن به آرامی ضربه وارد می نمایند. تا سرامیک خوب به ملات بچسبد در این هنگام زیر کار نباید خشک باشد چون ملات سرامیک آب خود را از دست می دهد و به اصطلاح ملات سوخته می شود و پس از مدت زمانی کوتاه سرامیک از محل خود کنده شده می افتد. بنابراین باید زیر کار آب خورده باشد تا ملات خودگیری خود را انجام دهد. برای کنده شدن کاغذ مخصوص (کرافت) از روی سرامیک های نصب شده مقداری آب بر روی کاغذ سرامیک ها پاشیده می شود تا کاغذ به راحتی از سطح سرامیک ها کنده شود.